Papiervisjes

Het papiervisje is een insect dat zich voedt met organisch materiaal. Het is vooral dol op plantaardige vezels en vezels in papier en textiel. In woningen kunnen ze vraatschade toebrengen aan boeken, schilderijen en behang. Heb je papiervisjes in huis, dan is het belangrijk om deze te bestrijden.

Papiervisjes (boekenvisjes)

papiervisje
Afbeelding: Rentokil

Dit kleine insect wordt ook wel het boekenvisje genoemd. Papiervisjes (Ctenolepisma longicaudata) behoren tot de orde van de zygentoma (insecten).

Qua uiterlijk lijken papiervisjes en zilvervisjes sterk op elkaar, hoewel de leefomgeving wel verschilt. In de natuur komen papiervisjes onder stenen, bladafval en in boomschors voor. Ze komen ook graag de woning binnen, waar ze soms grote schade aanrichten.

Het papiervisje herkennen

Deze insecten zijn ongeveer 1,5 centimeter lang. Ze hebben hetzelfde uiterlijk als zilvervisjes.

Het lichaam heeft de vorm van een wortel; stomp bij de kop en spits bij het achterlijf. Aan het achterlijf vind je drie lange sprieten. De kop is voorzien van twee voelsprieten. Het papiervisje heeft schubben over zijn lichaam.

Het heeft een bruine tot zilverachtige glans. Het zilvervisje ziet er grijs zilverachtig uit. Dit is dan ook gelijk het grootste verschil tussen beiden.

Levenswijze en voeding

Het boekenvisje (papiervisje) kan niet vliegen of springen. Met zijn zes poten beweegt hij zich razendsnel voort.

Ze hebben een voorkeur voor een droge omgeving. Binnenshuis kom je deze insecten dan ook voornamelijk op zolder of in boekenkasten tegen. Alweer een verschil met het zilvervisje; deze heeft de voorkeur voor een vochtige omgeving.

Papiervisjes zijn lichtschuw. Zodra hun verstopplek belicht wordt, verplaatsen ze zich snel naar een donkere plek.

Voortplanting: eitje tot volwassen papiervis

De insecten hebben voor de voortplanting geen fysiek contact nodig. Het mannetje laat op een strategische plek een spermacapsule achter. Het vrouwtje vindt deze capsule middels biochemische signalen. Ze neemt de capsule op, waarna ze eitjes legt.
Deze eitjes legt ze in kleine groepjes van maximaal 3 stuks. Na 6 weken komen de eitjes uit. De jonge papiervisjes lijken direct op hun ouders, alleen kleiner en wit kleur. Binnen 6 weken zijn ze volwassen, na 4 tot 20 maanden kunnen ze zich voortplanten.

Papiervisjes kunnen evenals zilvervisjes een leeftijd tussen 4 en 8 jaar bereiken. Dit is uitzonderlijk hoog voor een insect.

Papiervisjes in huis

Hoe komen papiervisjes in huis terecht?
Vaak via naden en kieren, maar ook via openstaande deuren en ramen. Hoewel deze insecten niet kunnen springen en vliegen, kunnen ze wel zeer goed langs ruwe wanden kruipen. De buitenmuur is dan ook ideaal om langs omhoog te kruipen, om zo het raam te bereiken.

Papiervisjes in huis krijg je ook via (oud) papier, boeken en textiel. Denk maar eens en tweedehands spullen zoals een postzegelalbum, tweedehands kleding of leesboeken. Het vervelende is dat je niet alleen papiervisjes in huis haalt, maar dat ze zich hier ook voortplanten. Voordat je het weet heb je een papiervisjesplaag.

Schade aan materialen

Bij een papiervisjesplaag kan de schade groot zijn. Complete postzegelalbums, kostbare schilderijen of oude boeken kunnen worden vernietigd. Het is vaak moeilijk om deze te herstellen. Daarom is het belangrijk om een papiervisjesplaag te voorkomen.

Voorkomen en bestrijden

Zilvervisjes bestrijden doe je door het omlaag brengen van de luchtvochtigheid. Helaas helpt dit niet tegen papiervisjes; deze zijn juist dol op een droge omgeving. Belangrijker is om kostbare boeken, schilderijen en ander papier in plastic afsluitbare bakken op te bergen. Controleer ook regelmatig schilderijen aan de wand.

Ter bestrijding gebruik je een speciale papiervisjesval / zilvervisjesval. Gebruik meerdere vallen, want met één val vang je nooit alle insecten.

Maak eventueel gebruik van een (chemisch) bestrijdingsmiddel in de vorm van een spuitbus. Vooral handig op moeilijk bereikbare plaatsen.

Lees meer over het bestrijden van papiervisjes >>