Knutten zijn hele kleine vliegjes die gemeen kunnen steken. Doordat ze zo klein zijn, gemiddeld 1 tot 4 mm, zie je ze snel over het hoofd. Ze zijn familie van de mug en andere benamingen voor knutten of knutjes zijn: knijten, knozels, knaasjes, mietsen en meurzen.
Het zijn echte zomerdiertjes. Je komt ze tegen in vochtige omgevingen op warme, windstille dagen en dan met name aan het eind van de dag. Buitenmensen als vissers en kampeerders ondervinden vaak last van ze. En naast mensen kunnen ook huisdieren gestoken worden door knutjes.
Pijnlijke knuttenbeet
Het is het vrouwtje die voor de overlast zorgt. Zij heeft bloed nodig om zich voort te planten en richt zich daarbij op zowel dieren als mensen.
Beiden kunnen flinke hinder aan de beet ondervinden. Ze spuit ze giftig speeksel in het wondje, zodat het bloed niet stolt en ze goed door kan drinken.
Door de brede steekmond zijn haar steken ronduit pijnlijk. Door haar venijnige bijt blijft niet zelden een klein litteken achter. Een flinke zwelling, enorme jeuk en een branderig gevoel kan ontstaan en nog dagen aanhouden.
De venijnige kleine steekvliegen richten zich vooral op de onderkant van het lichaam. Het dragen van goed bedekkende kleding kan bescherming bieden tegen de beten van knutjes.
Een aantal knutsoorten kan ziekten als Blauwtong en het Schmallenbergvirus (virusziekten bij schapen en rundvee) verspreiden, veroorzaakt door bacteriën, parasitaire wormen en virussen.
Gezondheidsklachten
Hoewel de knut geen ernstige ziekten op mensen lijkt over te dragen, kunnen wel gezondheidsklachten ontstaan. Dit komt voornamelijk door het gif wat de vlieg inspuit tijdens het bloed zuigen.
Infectie en koorts kunnen optreden na een beet van deze kleine steekvlieg. De klachten worden doorgaans behandelend met antibiotica of corticosteroïdencrème. In ernstige gevallen, bij een allergische reactie bijvoorbeeld, kan zelfs ziekenhuisopname noodzakelijk zijn.
Bent je gebeten en lijkt het wondje te gaan ontsteken, wordt de zwelling wel erg groot of ontstaat koorts of andere vervelende klachten? Neem dan altijd contact op met de huisarts.
Venijnige Knut: Blanford Fly
Er bestaan wereldwijd duizenden soorten knutten. Een venijnig en in Nederland ook voorkomend soort is de Blanford Fly (Simulium Posticatum).
De Branford Fly wordt hier ook wel (bijna liefkozend en eigenlijk ietwat misplaatst) kriebelmug genoemd en is slechts 2 tot 3 mm groot.
Zijn naam dankt hij aan het Engels plaatsje Branford, waar enkele decennia geleden een ware plaag uitbrak van deze mini insect.
Waar kom je deze kleine kriebelmug tegen?
Dit steekvliegje komt inmiddels dus ook in Nederland voor, zij het niet heel veel. De Branford Fly vind je in de buurt van slootjes, vijvertjes en riviertjes en andere vochtige omgevingen. In de maanden mei en juni komen ze het meest voor. Bij een warme zomer kan dit doorlopen tot augustus. Ze kunnen in grote getale bij elkaar zitten en dit kan tot grote overlast zorgen en zelfs gevaarlijk zijn.
Bronnen:
Afbeelding Branford Fly: dorsetlife.co.uk